Lịch sử Hội dòng

I. LƯỢC SỬ:

Ø Nguồn gốc thành lập:

Hội dòng Mến Thánh Giá Qui Nhơn là Hội dòng Giáo phận, tiền thân của Hội dòng là dòng Mến Thánh Giá do Đức Giám mục Phêrô Maria Lambert de la Motte  (1624-1679) thành lập tại An Chỉ, Quảng Ngãi vào dịp lễ Giáng Sinh 1671, nhằm mục đích giúp công cuộc truyền giáo cho lương dân và hướng dẫn người tín hữu tiến tới đời sống trọn lành.

Từ An Chỉ, sức sống Mến Thánh Giá lan rộng trong khắp địa bàn giáo phận Đàng Trong. Theo đó, các tu viện Mến Thánh Giá được thành lập nơi này nơi khác trong suốt chiều dài thăng trầm lịch sử truyền giáo của giáo phận. Năm 1723, khi Đức cha Charles Marin Labbé, Phó Đại diện Tông Tòa Đàng Trong qua đời, trong giáo phận có 20 tu viện Mến Thánh Giá.

Năm 1830, Đức Cha Jean Louis Taberd Từ, Đại Diện Tông Tòa Đàng Trong, lập tu viện Mến Thánh Giá tại Tân Triều (Biên Hòa, Đồng Nai), giao cho Dì Tìm và Dì Tạ, hai nữ tu Mến Thánh Giá từ Bình Định vào coi sóc; và một tu viện khác tại Lái Thiêu, giao cho Dì Mì và Dì Sang, hai nữ tu Mến Thánh Giá cũng từ Bình Định đến coi sóc.

Từ giáo phận Đàng Trong, tiền thân giáo phận Qui Nhơn, các giáo phận khác được sinh ra. Theo đó, sức sống Mến Thánh Giá từ An Chỉ, giòng suối Mến Thánh Giá đầu nguồn cũng chảy vào cung cấp sức sống cho cánh đồng truyền giáo nơi các giáo phận mới.

Năm 1844, giáo phận Đàng Trong sinh ra giáo phận Tây Đàng Trong, phần còn lại được gọi là Đông Đàng Trong. Năm 1845, có 15 tu viện Mến Thánh Giá tại Đông Đàng Trong.

Năm 1850, Đông Đàng Trong sinh ra Bắc Đàng Trong, phần còn lại được gọi là Đông Đàng Trong.

Năm 1862, dưới thời Tự Đức, hai Nữ tu Anê Soạn và Anna Trị chịu xử giảo tại Phan Rí – Bình Thuận để làm chứng cho Đức Giêsu Kitô chịu đóng đinh. Năm 1885, phong trào Văn Thân đã sát hại 270 nữ tu và phá hủy 10 tu viện.

Sau khi phong trào Văn Thân tan rã, các tu viện Mến Thánh Giá hồi sinh và phát triển. Năm 1919, toàn Giáo phận Đông Đàng Trong có 11 tu viện với 246 Nữ tu.

Năm 1904, dưới thời Đức Cha Damien Grangeon, Tòa Giám mục Đông Đàng Trong mở tòa án điều tra: “… Án thẩm vấn (procès informatif) về các vị tử đạo từ năm 1859 – 1862 của chúng ta, bắt đầu từ tháng 04/1904, vừa mới kết thúc mỹ mãn. Vào thứ bảy ngày 01/05, Giám mục thẩm phán R.P và Lục sự đã có buổi họp trọng thể để ký tên và đóng dấu Bản chính và bản sao của đơn xin, trước sự hiện diện của Tổng Đại diện và các nhân chứng là cha Maheu và cha Bonhomme. Bản chính được lưu tại văn khố của Tòa Giám mục ad perpetuam rei memoriam. Bản sao được gởi đến cha Cazenave ngày 10/5, chính ngài sẽ trao cho Đức Hồng y Bộ trưởng Thánh Bộ Lễ Nghi” (X. Le Procès des Martys”, Mesmorial, Mission de Quinhon, số 53, ngày 24/5/1909, tr. 85 – 88)

Ngày 13.11.1918, Đức Giáo Hoàng Bênêđictô XV chuẩn y việc ghi danh hai nữ tu vào sổ bộ Các Tôi Tớ Chúa. Đây là hai nữ tu đại diện cho hàng trăm chị em nữ tu Mến Thánh Giá đã hy sinh vì đức tin.

Để phù hợp với tinh thần giáo luật năm 1917, vào năm 1922  Đức cha Damien Grangeon Mẫn, Đại diện Tông Tòa Đông Đàng Trong "đã quyết định xây một nhà tập cho các chị Mến Thánh Giá. Cha Solvignon Lành chịu trách nhiệm trông coi công trình xây dựng, các nữ tu dòng Thánh Phaolô sẽ chịu trách nhiệm việc đào tạo các nữ tu bản xứ" (Bulletin de la Société des Mission Étrangères, 1922, trang 68).

Năm 1924, Đông Đàng Trong được gọi là giáo phận Qui Nhơn.

Năm 1924, cơ sở Nhà Mẹ hoàn thành và khởi đầu thu nhận ứng sinh.

Ngày 01.6.1926, Đức Cha Damien Grangeon Mẫn ra thư chung về việc cải tổ Dòng Mến Thánh Giá thuộc giáo phận Qui Nhơn.

Ngày 14.9.1926, lễ Suy Tôn Thánh Giá, 17 tập sinh nhận tu phục: Áo dài màu đen, khăn che đầu dài cũng màu đen và một thánh giá đeo trước ngực. "Đây không phải là một Hội dòng mới, vẫn luôn luôn là nữ tu Mến Thánh Giá, nhưng nay thì giữ các lời khấn đơn và chuẩn bị để coi sóc những trường học nhỏ". (Compte rendu 1926, trang 111)

Năm 1928, Đức Cha Damien Grangeon Mẫn đệ trình Tòa Thánh Bản tâu xin lập dòng Mến Thánh Giá chung cho cả giáo phận. Nguyên trước thời điểm nầy, các tu viện Mến Thánh Giá trong giáo phận do Đức Giám mục điều hành chung, tuy nhiên mỗi tu viện biệt lập, không thuộc quyền tu viện khác. 

Ngày 19/02/1929, 14 nữ tu tiên khởi của Dòng tuyên khấn lần đầu.

Ngày 02/3/1929, Thánh Bộ Tu Sĩ ban sắc lệnh chuẩn y lập Dòng Mến Thánh Giá Qui Nhơn.

Ngày 14/9/1932,  Đức Cha Augustin Tardieu Phú chiếu theo sắc lệnh Tòa Thánh, ban hành chỉ thị lập dòng Mến Thánh Giá Qui Nhơn có trụ sở chính tại Gò Thị, Xuân Phương, Tuy Phước, Bình Định.

Ngày 22/8/1935, 11 nữ tu tuyên khấn trọn đời, hoa quả đầu mùa của những năm khởi đầu hình thành Hội Dòng Mến Thánh Giá Qui Nhơn.

Năm 1958, các nữ tu thuộc sáu tu viện Mến Thánh Giá trong giáo phận còn tồn tại khi Hội dòng Mến Thánh Giá Qui Nhơn đã được thành lập, được Đức Cha Phêrô Phạm Ngọc Chi cho hợp nhất vào Dòng Mến Thánh Giá Qui Nhơn, dưới sự điều hành chung của Bề trên Hội dòng. Kể từ đây, trong giáo phận chỉ có một Hội dòng Mến Thánh Giá.

Năm 1965, vì thời cuộc, Nhà Mẹ Gò Thị dời về trung tâm Trinh Vương Qui Nhơn. Năm 1966, được phép Đức cha Đôminicô Hoàng Văn Đoàn, Giám mục giáo phận Qui Nhơn, Nhà Mẹ Hội dòng được thiết đặt tại Qui Nhơn cho đến ngày nay.

Ngày 19/3/1975: Đức cha Phaolô Huỳnh Đông Các, Giám mục Giáo phận Qui Nhơn phê chuẩn bản tân Hiến pháp gồm 9 phần với 235 số thay cho bản Nội qui năm 1956.  

Ngày 20/9/1997, Đức cha Phaolô Huỳnh Đông Các cho thử nghiệm Hiến chương Dòng Mến Thánh Giá do 7 Hội dòng Mến Thánh Giá Sài Gòn biên soạn năm 1990 thay cho Hiến pháp năm 1975.

Ngày 14/9/2001, Đức cha Phêrô Nguyễn Soạn, Giám mục Giáo phận Qui Nhơn vẫn tiếp tục cho thử nghiệm Hiến chương của 7 Hội dòng Mến Thánh Giá Sài Gòn đã tu chỉnh và được Đức Tổng Giám mục Gioan Baotixita Phạm Minh Mẫn phê chuẩn vào ngày 02/02/2000.

Ngày 08/8/2011, Hội dòng hân hoan đón nhận Hiến chương Hội dòng Mến Thánh Giá Qui Nhơn  do Đức Cha Phêrô Nguyễn Soạn ban hành nghị định phê chuẩn. 

Ngày 02/3/2014, nhân dịp kỷ niệm 85 năm ngày nhận Sắc lệnh chuẩn y lập Dòng, Đức cha Matthêô Nguyễn Văn Khôi, Giám mục Giáo phận Qui Nhơn ban hành nghị định thiết lập Hiệp hội Mến Thánh Giá Tại thế Qui Nhơn.

Đến nay, Hội dòng đang hiện diện và phục vụ tại 9 Giáo phận tại Việt Nam và 5 Giáo phận Hải ngoại: Hoa Kỳ, Na Uy và Úc.

Ø Đặc sủng: Yêu mến Chúa Giêsu Kitô Chịu Đóng Đinh và tham dự vào sứ mạng cứu thế của Người. Đặc sủng được thể hiện qua mục đích và sứ mạng của Hội dòng:

·       Mục đích:

-          Để sống Đặc sủng của mình, người nữ tu Mến Thánh Giá đạt tới sự hiểu biết, yêu mến và hiến thân trọn vẹn cho Chúa Giêsu Kitô Chịu Đóng Đinh.

·         Sứ mạng:

Người nữ tu Mến Thánh Giá hiến thân trọn vẹn cho Chúa qua sứ mạng của mình:

- Bằng lời kinh chuyển cầu để xin ơn hoán cải cho những tín hữu sống xa lìa Chúa và cho lương dân ơn nhận biết Chúa.

- Bằng đời sống chứng nhân và phục vụ trong các lãnh vực: đức tin, luân lý, giáo dục, xã hội và y tế; ưu tiên cho giới nữ. 

Ø Linh đạo:

Linh đạo, con đường nên thánh, tập trung vào mầu nhiệm thập giá cứu độ của Chúa Giêsu Kitô.  Linh đạo được thể hiện qua 3 chiều kích: Chiêm niệm, Khổ chế và Tông đồ.

Ø Đặc tính:

- Gắn bó với Giáo hội địa phương và cộng tác với hàng Giáo sĩ theo quy định của Giáo luật và Luật riêng của Hội dòng.

- Sống giản dị, vui tươi, khiêm tốn, yêu thích trầm lặng, chuyên cần học hỏi, đảm đang công việc và quên mình phục vụ mọi người.

II. HOẠT ĐỘNG

Ø Trụ sở chính:           132 Trần Hưng Đạo, tp. Qui Nhơn, tỉnh Bình Định

Điện thoại : 056.3823120.

Email: vpmtgquinhon@gmail.com; vpmtgqn15@gmail.com

Ø Tổng Phụ trách:      Nữ tu Maria Võ Thị Tuyết.

Ø Nhân sự toàn Dòng:

* Số cộng đoàn: 68 (59 tại Việt Nam + 07 tại Hoa Kỳ + 01 tại Nauy + 01 tại Úc)

* Số thành viên :

Khấn sinh:       464

Tập sinh:            40

Tiền tập:            21

Thanh tuyển:     31

Dự tu:              255

Ø Vườn ươm ơn gọi: Đặc trách ơn gọi: Nữ tu Macta Nguyễn Thị Trung: ĐT: 0935219997

1. Cộng đoàn Thanh Hải, Nha Trang: 11 Đặng Tất, Vĩnh Hải, Nha Trang.

ĐT: 058.3831096; Email: trinhvuongmtgqn@gmail.com

2. Cộng đoàn Giuse, Gò Vấp: 467/111 Lê Đức Thọ, F.16, Q. Gò Vấp, tp.HCM

ĐT: 08.38947265; Email: giusegovap@gmail.com

Ø Hoạt động tông đồ:

*  Mục vụ Giáo xứ: dạy Giáo lý, phục vụ phòng Thánh, bàn thờ, lễ sinh, ca đoàn;  Trao Mình Thánh Chúa, phụ trách các hội đoàn, các chương trình sinh hoạt của Giáo xứ;  Hướng dẫn Ơn gọi; Huấn luyện giáo lý viên.

 Thăm viếng, nâng đỡ đời sống tinh thần cho các giáo dân, cũng như lương dân vùng sâu vùng xa; Hòa mình vào nếp sống lao động.

* Văn hóa giáo dục: dạy trẻ mầm non; lớp tình thương cho các em nghèo trong đó có các em thuộc dân tộc thiểu số; lưu học xá giúp nữ sinh viên nghèo;

*  Từ thiện xã hội: Nuôi dạy trẻ mồ côi; Thăm viếng, giúp đỡ bệnh nhân nghèo…, người già yếu, neo đơn.

*  Đồng hành Mến Thánh Giá Tại Thế Qui Nhơn;